viernes, 11 de septiembre de 2020

Terreur van vliegende bommen en de Slag om de Ardennen / El terror de las bombas voladoras y la batalla de las Ardenas


België en Costa Rica tijdens Wereldoorlog 2 deel 22

Terreur van vliegende bommen

Tussen juni 1944 en maart 1945 lanceerde Duitsland duizenden vergeldingswapens op Engeland en België als wraak voor de geallieerde bombardementen op Duitse steden. Na de herovering van Frankrijk werden de Duitse lanceerplaatsen ontmanteld en werd vanaf 13 oktober 1944  voornamelijk Antwerpen het doelwit van de Duitse vliegende bommen als laatste wanhoopspoging om de haven te treffen.
De V1 was een onbemand vliegtuig vol explosieven dat zo geprogrammeerd werd dat hij na een bepaald aantal kilometers stilviel. Hij bracht een typisch snorrend geluid voort. Zolang je hem kon horen, hoefde je hem niet te vrezen.
Vergeltungswafen 1 (Vergeldingswapen 1/Arma de represalia 1) (foto:Het Journaal van de Eeuw TV1)

De V2, een 14 meter hoge raket geladen met 1 ton springstof, was veel gevaarlijker en dodelijker. Deze kwam zonder enige waarschuwing uit de lucht gevallen. Als je hem hoorde, was je waarschijnlijk al dood.
Vergeltungswafen 2 (Vergeldingswapen 2/Arma de represalia 2) (foto:Het Journaal van de Eeuw TV1)

Om zoveel mogelijk vliegende bommen te kunnen onderscheppen,  werd door de Britten en de Amerikanen een verdedigingsgordel onder de codenaam Antwerp-X opgericht. Dankzij de nodige ervaring opgedaan in Londen konden veel V1-bommen neergehaald worden (in totaal 2183). De voor die tijd onvoorstelbare snelheid (de maximumsnelheid bedroeg driemaal de snelheid van het geluid) en vlieghoogte (tot meer dan 80 kilometer) maakte de V2 zo goed als onkwetsbaar voor de luchtafweer. 


Op 16 december, de eerste dag van het Ardennenoffensief, vernield een V2 Cinema Rex op de De Keyserlei te Antwerpen. Balans : 567 doden van wie 271 burgers / El 16 de diciembre, el primer día de la Ofensiva de las Ardenas, un V2 destruyó el Cinema Rex ubicado en la calle "De Keyserlei" en Amberes. Resultado : 567 muertos, de los cuales 271 civiles. (Fotos:Paramount + FelixArchief Antwerpen)

De ontwerper van deze raketten, Wernher von Braun, slaagde erin om zichzelf en zijn eenheid na de oorlog over te geven aan de Amerikanen. Hij zou later de NASA helpen bij het ontwerpen van de Saturnus V-raket die de Amerikanen naar de maan heeft gebracht.

Van de naar schatting 9000 V-wapens die op België (voornamelijk Brussel, Luik en Antwerpen) werden afgevuurd, waren er 775 die in totaal ongeveer 8000 dodelijke slachtoffers maakten.  Bij de productie van deze wapens in het ondergrondse concentratiekamp Dora lieten nog eens honderden Belgische dwangarbeiders het leven.

Mijn familieherinneringen

Mijn moeder woonde, samen met haar ouders, zusters en broer tijdens de Tweede Wereldoorlog voornamelijk op de Krijgsbaan te Wijnegem. Op het einde van deze baan hadden mijn nonkel en enkele andere kinderen uit de buurt een verlaten camion ontdekt waarin ze een vreemd apparaat  aantroffen. Ze dachten dat het een radio was, en begonnen er mee te spelen. Het was echter een fosforbom. Die begon te branden en door de wind verspreidden de vlammen  zich razendsnel. De kinderen liepen snel naar huis, zo ook mijn nonkel die in brand stond. Mijn moeder heeft hem toen onder de waterpomp gehouden en mijn nonkel daarna naar het ziekenhuis gebracht. Hij had meer dan 40 brandplekken en die zouden zijn ganse leven zichtbaar blijven.
Op 10 februari 1945 wilden de kinderen opnieuw naar die camion gaan. Ze kwamen bij mijn moeder thuis aanbellen  om te vragen of mijn nonkel wou meegaan.   Hij was echter nog niet klaar en zou later achterna komen. Om 9u30 viel een V1-bom recht op de camion en 5 kinderen kwamen om het leven. Mijn nonkel was aan de dood ontsnapt. 
Deze V1 is een schenking van de Amerikaanse generaal Armstrong aan de stad Antwerpen / Este V1 es un regalo del general estadounidense Armstrong a la ciudad de Amberes.

De Slag om de Ardennen

Op 16 december 1944 probeerde Hitler zijn succes uit 1940 te herhalen door met een onverwachte en snelle aanval via de Ardennen en Luik door te stoten naar de haven van Antwerpen. In het begin waren de Amerikanen totaal verrast door deze aanval onder codenaam “Wacht am Rhein” en werden ze overrompeld. Toch kon de Duitse opmars op verschillende plaatsen afgeremd worden zodat er  tijd werd gewonnen om de nodige versterkingen te laten aanrukken.  Door het gunstig weer kon ook de geallieerde luchtmacht een tegenaanval inzetten. Half januari 1945 zaten de Duitsers zonder brandstof en op 25 januari was de strijd voorbij. Meer dan 17.200  Duitsers en 19.200 Geallieerden (waarvan het merendeel Amerikanen) kwamen om het leven.
Amerikaanse troepen in een met sneeuw gevulde loopgraaf. Het was de strengste winter sinds jaren met temperaturen tot 20 graden onder nul en 40 centimeter sneeuw / Tropas estadounidenses en una trinchera nevada. Fue el invierno más duro en años con temperaturas de hasta 20 grados bajo cero y 40 centímetros de nieve  (Foto: John Florea, The LIFE Picture Collection/Getty Images)

Cruciaal in het Ardennenoffensief was de verdediging van Bastenaken. Deze stad was een belangrijk strategisch verkeersknooppunt en mocht daarom niet in Duitse handen vallen. Om dit doel te bereiken werd de 101ste Luchtlandingsdivisie (de “Screaming Eagles”) onder leiding van Generaal Douglas Mc Auliffe ingezet. Omdat het slechte weer geen valschermsprongen toeliet, trok de divisie tijdens de nacht van 18 op 19 december 1944 via de weg van Reims (Frankrijk) naar de Ardennen.
 Eén van hen was de Costa Ricaan Carlos Eduardo Bronn Aguilar, zoon van Truman Adolph Bronn (° 1899) en Ofelia Desideria Aguilar (° 1903) en woonachtig in San Isidro del General. Samen met “Combat Command B” van de “10th Armored Division” hield de 101ste Luchtlandingsdivisie stand tot generaal Patton met zijn derde leger de omsingeling van Bastenaken door de Duitsers kon doorbreken. Door hun heldhaftig verzet kregen de “Screaming Eagles” van de Duitsers de bijnaam “Bastogne Bastards”. Carlos was er erg trots op. Samen met zijn collega’s kreeg hij voor buitengewone heldenmoed de meest unieke presidentiële vermelding in de militaire geschiedenis van de Verenigde Staten, want nog nooit eerder had een hele divisie zo’n voorname eer verdiend.
Leden van de 101ste Airborne Division verlaten Bastogne op 29/12/1944 / Los miembros de la 101a Airborne División salieron de Bastoña el 29 de diciembre de 1944 (Foto: U.S. National Archives)

In het derde leger van generaal Patton (in het 137e Infanterie Regiment  van de 35e Infanterie Divisie) bevond zich nog een andere Costa Ricaan, de toen 24-jarige José Manuel Casas G. Op 4 januari 1945 werd hij tijdens gevechten in Bastenaken gewond.  Na zijn herstel nam hij nog deel aan acties met het Negende Leger. José ontving verscheidene onderscheidingen.
Ook Belgische soldaten waren aanwezig in de Slag om de Ardennen.  Tijdens een raid bij het dorpje Bure kwamen op 31 december 1944 drie militairen tegelijk om het leven nadat hun jeep onder vuur was genomen : luitenant Paul Renkin, korporaal Emile Lorphèvre en soldaat Claude de Villermont. Bij de RAF (Royal Air Force) sneuvelden 3 Belgische piloten : Maurice Renard en Jaak Vanderperren op 25 december 1944 en Robert Huens op 23 januari 1945.
Luitenant Paul Renkin / el teniente Paul Renkin (Foto:website/sitio web www.brigade-piron.be

Soldaat / soldado Claude de Villermont (Foto:website/sitio web Résistance Couvin)

Ook kwamen heel wat burgers om het leven die gekneld zaten tussen twee vuren. Enerzijds was er de terreur van de 1st SS Panzer Division van Waffen-SS commandant Joachim Peiper die naast 86 Amerikaanse krijgsgevangenen ook 164 onschuldige burgers liet executeren. En anderzijds waren er in de kerstperiode de geallieerde luchtbombardementen boven  Malmedy, Sankt Vith, La Roche en Ardenne en Houffalize die voor heel wat burgerslachtoffers zorgden. 
In totaal werden tijdens de Slag om de Ardennen in België tussen de 2.000 en 2.500 burgers gedood en in het Groothertogdom Luxemburg ongeveer 500.  
Amerikaanse troepen met Belgische kinderen/Tropas estadounidenses con niños belgas (Foto: George Silk, The LIFE Picture Collection/Getty Images)


Houffalize, verwoest door de bombardementen, betreurde 197 doden/Houffalize, devastado por el bombardeo, con 197 fallecidos (foto : CRIBA, collectie Jean-Jacques Lechat)

Bélgica y Costa Rica durante la Segunda Guerra Mundial 22 parte

Terror a las bombas voladoras

Entre junio de 1944 y marzo de 1945, Alemania lanzó miles de armas de represalía contra Inglaterra y Bélgica en venganza por el bombardeo aliado de ciudades alemanas. Después de la reconquista de Francia, los sitios de lanzamiento alemanes fueron desmantelados y desde el 13 de octubre de 1944, principalmente Amberes se convirtió en el objetivo de las bombas voladoras alemanas como un último intento desesperado de alcanzar el puerto. El V1 era un vehículo aéreo no tripulado lleno de explosivos que estaba programado para detenerse después de una cierta cantidad de kilómetros. Éste producía un típico zumbido y si lo escuchabas, no había que temerle.
Vergeltungswafen 1 (Vergeldingswapen 1/Arma de represalia 1) (foto:Het Journaal van de Eeuw TV1)

El V2, fue un cohete de 14 metros de altura cargado con 1 tonelada de explosivos, era mucho más peligroso y mortal. Cayó del cielo sin previo aviso. Si lo escuchabas, probablemente ya estabas muerto.
El 23 de noviembre de 1944, la iglesia de Saint Lambert  en Muizen (cerca de Malinas) fue destruida en gran parte por una bomba V1, así como varios otros edificios y el castillo de Delft donde vivieron los cuñados de la primera dama doña Yvonne Clays Spoelders. Seis personas fallecieron y 38 resultaron heridas / Op 23 november 1944 werd de Sint-Lambertuskerk  te Muizen (bij Mechelen) grotendeels verwoest door een V1-bom evenals enkele andere gebouwen en het kasteel van Delft waar schoonbroer en schoonzus van First Lady Yvonne Clays Spoelders woonden. Er vielen 6 doden en 38 gewonden (foto:Walter Schaltin) 

Para poder interceptar tantas bombas voladoras como fuera posible, los británicos y los estadounidenses establecieron un cinturón de defensa con el nombre de Antwerp-X. Gracias a la necesaria experiencia adquirida en Londres, se pudieron derribar muchas bombas V1 (2183 en total). Una velocidad inimaginable en ese momento (la velocidad máxima era tres veces la velocidad del sonido) y la altitud de vuelo (hasta más de 80 kilómetros) hizo que el V2 fuera virtualmente invulnerable a la defensa antiaérea.
La defensa antiaérea/de luchtafweer (foto:Het Journaal van de Eeuw, TV1)

El diseñador de estos misiles, Wernher von Braun, logró entregarse a sí mismo y a su unidad a los estadounidenses después de la guerra. Más tarde ayudaría a la NASA a diseñar el cohete Saturno V que llevó a los estadounidenses a la luna.
De las aproximadamente 9.000 armas V disparadas contra Bélgica (principalmente Bruselas, Lieja y Amberes), 775 causaron un total de aproximadamente 8.000 muertes. Cientos de trabajadores forzosos belgas perdieron la vida durante la producción de estas armas en el campo de concentración subterráneo Dora.

Mis recuerdos familiares

Mi madre vivió, junto con sus padres, hermanas y hermano, principalmente en la calle Krijgsbaan en Wijnegem (Amberes) durante la Segunda Guerra Mundial. Al final de este calle, mi tío y algunos otros niños del vecindario habían descubierto un camión abandonado en el que encontraron un dispositivo extraño. Pensaron que era una radio y empezaron a jugar con ella. Sin embargo, fue una bomba de fósforo. Comenzó a arder y el viento extendió las llamas a la velocidad del rayo. Los niños corrieron a casa rápidamente, incluido mi tío que estaba en llamas. Luego, mi madre lo mantuvo debajo de la bomba de agua y luego llevó a mi tío al hospital. Tenía más de 40 quemaduras que permanecieron visibles durante toda su vida.
El 10 de febrero de 1945, los niños quisieron volver a subir a ese camión. Llegaron a la puerta de mi madre para preguntar si mi tío quería acompañarlos. Sin embargo, aún no había terminado de alistarse y les dijó que iría después. A las 9:30 am, una bomba V1 cayó sobre el camión y murieron 5 niños. Mi tío había escapado de la muerte.

La batalla de las Ardenas

El 16 de diciembre de 1944, Hitler intentó repetir su éxito de 1940 atravesando las Ardenas y Lieja hasta el puerto de Amberes con un ataque rápido e inesperado. Al principio, los estadounidenses quedaron completamente sorprendidos por este ataque con nombre en código "Wacht am Rhein" y fueron tomados por sorpresa. Sin embargo, el avance alemán pudo ralentizarse en varios lugares y con eso ganar tiempo para traer los refuerzos necesarios. El clima favorable también permitió a la Fuerza Aérea Aliada lanzar un contraataque. A mediados de enero de 1945, los alemanes se quedaron sin combustible y la batalla terminó el 25 de enero. Más de 17.200 alemanes y 19.200 aliados (en su mayoría estadounidenses) perdieron la vida.

La estatua del general  McAuliffe y un tanque Sherman estadounidense en el centro de Bastoña/Het standbeeld van generaal McAuliffe en een Amerikaanse Sherman tank in het centrum van Bastenaken

Un tanque Panther alemán en el centro de Houffalize /Een Duitse Panther tank in het centrum van Houffalize


El general George Patton condecora al general Anthony McAuliffe. Este general se hizo famoso por la respuesta que dio en Bastoña a la petición de los alemanes de rendirse: “NUTS” (= Vete al infierno) / Generaal George Patton decoreert generaal Anthony McAuliffe. Deze generaal is beroemd geworden met zijn antwoord dat hij gaf in Bastogne op de vraag van de Duitsers om zich over te geven : “NUTS” (= Loop naar de hel) (Foto:US Army)

Fue crucial en la ofensiva de las Ardenas la defensa de Bastoña. Esta ciudad fue un importante cruce de tráfico estratégico y, por lo tanto, no se le permitió caer en manos alemanas. Para lograr este objetivo, se desplegó la 101ª Airborne Division (las “Águilas Gritonas”) liderada por el general Douglas McAuliffe. Debido a que el mal tiempo no permitía los saltos en paracaídas, la división se trasladó durante la noche del 18 al 19 de diciembre de 1944 por la carretera de Reims (Francia) a las Ardenas.

Uno de ellos fue el costarricense Carlos Eduardo Bronn Aguilar, hijo de don Truman Adolph Bronn y doña Ofelia Desideria Aguilar y residente en San Isidro del General. Junto con el “Combat Command B” de la “10th Armored Division”, la 101ª Airborne Division resistió hasta que el General Patton con su tercer ejército pudo romper el cerco de Bastoña por los alemanes. Debido a su heroica resistencia, los alemanes apodaron a las “Águilas Gritonas” como “Bastardos de Bastoña”. Don Carlos estaba muy orgulloso de ello. Junto con sus colegas, recibió la mención presidencial más singular en la historia militar de los Estados Unidos por su extraordinario heroísmo,  nunca antes una división entera había ganado este honor tan distinguido.

En el Tercer Ejército del General Patton (en el 137 Regimiento de Infantería de la 35 División de Infantería) se encontraba otro costarricense, José Manuel Casas G., 24 años a ese momento. El 4 de enero de 1945 fue herido en un combate en Bastoña. Tras su recuperación participó en acciones con el Noveno Ejército.  Don José recibió varios honores.

Los soldados belgas también estuvieron presentes en la Batalla de las Ardenas. Durante una redada cerca del pueblo de Bure el 31 de diciembre de 1944, tres soldados murieron al mismo tiempo después de que su jeep fuera atacado: el teniente Paul Renkin, el cabo Emile Lorphèvre y el soldado Claude de Villermont. Tres pilotos belgas murieron en la RAF (Royal Air Force): Maurice Renard y Jaak Vanderperren el 25 de diciembre de 1944 y Robert Huens el 23 de enero de 1945.
También murieron muchos civiles que quedaron atrapados entre dos incendios. Por un lado, estaba el terror de la 1.a División Panzer SS del comandante de las Waffen-SS Joachim Peiper quien, además de 86 prisioneros de guerra estadounidenses, también ejecutó a 164 civiles inocentes. Y por otro lado, durante el período navideño se produjeron los ataques aéreos aliados sobre Malmedy, Sankt Vith, La Roche en Ardenne y Houffalize, que causaron muchas bajas civiles.


 La Roche en Ardenne fue destruida en un 90 % y dejó 117 fallecidos/La Roche-en-Ardenne was voor 90 % verwoest en telde 117 doden (foto:Kriegsblatt Nr. 3-Kriegserlebnisse, Provincie Luik) 

 Sankt-Vith fue destruido en un 98 % y 250 personas fallecieron/Sankt-Vith werd voor 98 % verwoest en betreurde 250 doden (foto:Kriegsblatt Nr. 3-Kriegserlebnisse, Provincie Luik)

En total, entre 2.000 y 2.500 civiles murieron en Bélgica durante la Batalla de las Ardenas y unos 500 en el Gran Ducado de Luxemburgo.

Bronnen/Fuentes:
België in de Tweede Wereldoorlog, Frank DecatLuc De Vos
Homenaje a los combatientes costarricenses en la Segunda Guerra Mundial
De Belgen in Engeland 40/45 : de Belgische strijdkrachten in Groot-Brittannië tijdens WOII, Frank Decat
Bastogne : De grootste slag om de Ardennen,  Peter Schrijvers
Bombardementen in België tijdens WOII + Elke dag angst, Pieter Serrien

Foto’s van de Costa Ricanen komen uit/Fotos de los ticos tomado del libro : Homenaje a los combatientes costarricenses en la Segunda Guerra Mundial.

2 comentarios:

  1. Un saludo hermosa pagina con estas historias de los valientes que pudieron vivir en estas situaciones de la guerea

    ResponderBorrar