jueves, 20 de agosto de 2020

El día más largo - De langste dag


Bélgica y Costa Rica durante la Segunda Guerra Mundial parte 20
Día D: el día más largo
Para repeler cualquier intento de invasión en Europa por parte de los aliados, Hitler acordó la construcción de una línea fortificada a lo largo de toda la costa occidental, llamada "Muro Atlántico". Su construcción se inició en marzo de 1942 y más tarde pasó principalmente a manos de la “Organización Todt”, la empresa contratante del Reich alemán que lleva el nombre de su fundador Fritz Todt.
Soldados, trabajadores (algunos voluntarios y otros obligados), prisioneros de guerra y judíos fueron los principales constructores del “Muro Atlántico”. Se iba a construir a lo largo de la costa de Noruega, Dinamarca, Alemania, Holanda, Bélgica, Francia hasta la frontera con España con una longitud total de más de 5000 kilómetros. No era una muralla continua (como la Gran Muralla China) sino que las defensas estaban concentradas en puntos estratégicos con una serie de cañones antiaéreos, antitanques, búnkeres, barreras, obstáculos y campos de minas.

El Muro Atlántico en Raversijde, Ostende, Bélgica / De Atlantikwall in Raversijde, Oostende

El alto mando alemán esperaba los desembarcos aliados donde el canal fuera más estrecho. Como resultado, la defensa de la parte costera Normandía fue menos fuerte que en el norte. El 6 de junio de 1944, se necesitaba una flota de más de 6,900 barcos para desplegar las tropas de asalto de más de 156,000 hombres en cinco playas de Normandía.
Las playas del desembarco fueron denominadas con el código Utah y Omaha (Estados Unidos), Gold (Gran Bretaña), Juno (Canadá) y Sword (Gran Bretaña) de oeste a este. Se desplegaron unas 24.000 tropas aerotransportadas para capturar puntos estratégicos. A pesar del mal tiempo y de la feroz resistencia alemana, los aliados tenían un punto de apoyo firme en las cinco playas esa misma noche.
Los desembarcos del 6 de junio de 1944 hicieron historia bajo el legendario nombre de Día D (Día de la Decisión). En la "Operación Overlord" (el nombre oficial de esta operación) participaron principalmente tropas británicas, estadounidenses y canadienses, pero un total de 17 países aliados participaron por aire, mar y tierra. 
"Into the jaws of Death" de Robert F. Sargent, una de las fotos más famosas del desembarco en Omaha Beach "Into the jaws of Death" van Robert F. Sargent, een van de bekendste foto's van de landing op Omaha Beach (fuente/bron: NARA). 

Tropas británicas aterrizan en Sword Beach / Britse troepen gaan aan land op Sword-beach © IWM (B 5071)

De Costa Rica, participaron las siguientes personas:
José Watson Daly, nacido en San José, tomó parte en la invasión de Normandía y en la invasión del Japón en el ejército de los Estados Unidos.
Jorge Fernández García, hijo de don Herminio Fernández Flores y de doña Otilia García Cartín, ingresó al Ejército de los Estados Unidos en 1944 participando activamente en tres campañas: la de Italia, la invasión de Normandía y la toma de Berlín. Siendo este último hecho, el que puso fin en Europa al nazi-fascismo, la familia Fernández conserva como trofeo, una pieza del escritorio de Hitler.
José A. Zuñiga nació en Escazú, hijo de don Benjamín Zúñiga y doña Gregoria de Zúñiga participó en la invasión de Normandía en el ejército de Estados Unidos.
José A. Zuñiga

Sargento Primero Laurence A. Clunie, hijo del señor Bryan y la señora Laurel Clunie, ambos de Limón y radicados en Cartago, participó en la invasión de Normandía.
Rafael Calderón Céspedes, hijo de don Francisco Calderón y doña Josefa Céspedes; nacido en San José, fue enviado a Europa a participar en la invasión de Normandía en el ejército estadounidense. Avanzó a través de Francia, Bélgica y Luxemburgo, hasta Alemania. Herido en una pierna, fue transferido al Quartermaster Corps, que hacia el traslado de municiones al frente; hasta el final de la guerra.
Rafael Calderón Céspedes

Teniente Vernor Lynn Yglesias fue jefe de 37 barcazas en la invasión de Normandía y mereció varias condecoraciones.
Teniente Primero Jorge Lyon Chavarría, nacido en San José e hijo de padre inglés y madre costarricense, fue de los primeros voluntarios que salieron de Costa Rica. Fue asignado al “King’s Royal Rifle Corps”,  Infantería, 2nd Batañón del Ejército Inglés. Estuvo en África y en Alamein, sufrió heridas en la cara mientras comandaba una batería de camiones anti-tanques. También participó en las invasiones de Italia y de Normandía y luchó igualmente en el frente alemán.
Jorge Lyon Chavarría

Gastón Arango Bolandi, voló el día de la invasión a Normandía. Sus blancos durante la guerra fueron Alemania, Francia ocupada y Bélgica.
No había belgas entre las tropas aliadas que desembarcaron el día D. Los pilotos de la sección belga de la RAF (Royal Air Force) estaban allí. Por ejemplo, los escuadrones 349, 350 y 609 volaron misiones en apoyo de las tropas invasoras. En las semanas anteriores, también habían contribuido y apuntado a objetivos en el norte de Francia.
Un piloto belga, François Venesoen, perdió la vida en la madrugada del 6 de junio cuando tuvo problemas con el motor durante un vuelo de patrulla sobre la zona de desembarco. A pesar de la trágica pérdida de uno de sus mejores pilotos, el escuadrón 350 completó con éxito 25 misiones de combate ese día.
Aparte de los pilotos de los "escuadrones belgas", estaban los belgas que sirvieron en un escuadrón británico el día D, incluido Charles Demoulin.
Las corbetas belgas “Godetia” y “Buttercup” también estuvieron presentes el 6 de junio de 1944. Junto con otras corbetas y destructores se utilizaron para proteger los barcos de transporte y acorazados. El Buttercup llevó a cabo patrullas en el Canal hasta el 1 de agosto y llevó a cabo misiones de vigilancia en el área de Quistreham en Francia y fue puesto a prueba por la Luftwaffe alemana el 14 de junio.
El Teniente Comandante Georges Timmermans recibió el mando de la (202) ducentésimo segundo Flotilla británica y sus barcos, que sufrieron un intenso fuego, llevaron al (48)
cuadragésimo octavo
Regimiento “Royal Marines” a Juno Beach. Los traslados de ida y vuelta entre los grandes barcos de transporte y la playa duraron horas antes de que todas las tropas estuvieran en tierra. El propio barco de Timmermans (LCI 525) hizo cinco viajes de ida y vuelta. El día después del aterrizaje, Timmermans aterrizó en Courseulles, lo que lo convirtió quizás en el primer belga en ingresar a la Francia liberada.
Además de Timmermans, algunos otros belgas presenciaron la invasión a bordo de un barco aliado.
El Día D fue seguido por la Batalla de Normandía, que se libró entre los desembarcos el 6 de junio de 1944 y la liberación de París el 25 de agosto. El 10 de junio, el piloto belga Robert Alexandre murió después de que su avión se incendiara por un motivo desconocido. Y el 14 de junio, otro piloto belga (Henri Gonay) murió cuando su avión fue derribado por aviones antiaéreos. Más de 100.000 personas murieron en 80 días, 20.000 de ellas civiles.

El cementerio de Colleville-sur-Mer (Francia) donde diez mil soldados estadounidenses encontraron su lugar de descanso final / De begraafplaats van Colleville-sur-Mer (Frankrijk) waar tienduizend Amerikaanse soldaten hun laatste rustplaats gevonden hebben.

België en Costa Rica tijdens Wereldoorlog 2 deel 20
D-Day  - De langste dag
Om elke poging tot invasie van Europa door de geallieerden af te slaan, stemde Hitler in met de constructie van een versterkte linie langs de gehele westelijke kust, de zogenaamde “Atlantikwall”. De bouw ervan begon in maart 1942 en kwam  later voornamelijk in handen van de “Organisation Todt”, het aannemersbedrijf van het Duitse Rijk genoemd naar de oprichter Fritz Todt.
Soldaten, arbeiders (vrijwillig of verplicht), krijgsgevangenen en Joden waren de voornaamste bouwers van de “Atlantikwall”.  Deze zou langs de kust van Noorwegen, Denemarken, Duitsland, Nederland, België, Frankrijk tot aan de grens met Spanje worden gebouwd met een totale lengte van meer dan 5000 kilometer.  Het was geen aaneengesloten muur (zoals de Chinese muur) maar de verdedigingswerken waren geconcentreerd op strategische punten met een aaneenschakeling van kanonnen,  luchtafweer, antitankgeschut, bunkers, versperringen, obstakels en mijnenvelden.

El Muro Atlántico en Raversijde, Ostende, Bélgica / De Atlantikwall in Raversijde, Oostende

Het Duitse opperbevel verwachtte de geallieerde landingen daar waar het Kanaal het nauwst was. Daardoor was de verdediging van het deel van de Normandische kust minder sterk dan verderop in het noorden. Op 6 juni 1944 was een vloot van meer dan 6.900 schepen nodig om de aanvalstroepen van meer dan 156.000 man op vijf stranden van Normandië te zetten.
De landingsstranden kregen van west naar oost de codenamen Utah en Omaha (Verenigde Staten), Gold (Groot-Brittannië), Juno (Canada) en Sword (Groot-Brittannië). Ongeveer 24.000 man luchtlandingstroepen werden ingezet om strategische punten in te nemen.  Ondanks het slechte weer en de felle Duitse tegenstand hadden de geallieerden diezelfde avond op alle vijf de stranden vaste voet aan de grond.
Bij Utah worden lichte vrachtwagens vanop een ponton aan land gebracht  / En Utah, los camiones ligeros se llevan a tierra desde un pontón (bron/fuente: NARA).

Geallieerden op Omaha Beach/Aliados en Omaha Beach (Foto: United States Coast Guard


De landingen van 6 juni 1944 maakten geschiedenis onder de legendarische naam D-Day (Decision Day). Aan “Operatie Overlord” (de officiële naam van deze operatie) namen voornamelijk Britse, Amerikaanse en Canadese troepen deel, maar in totaal deden er zowel in de lucht, op zee als op land 17 geallieerde landen mee. Van Costa Rica waren dat onder andere de volgende personen :
De in San José geboren Jose Watson Daly deel aan de invasie van Normandië en aan de invasie van Japan in het Amerikaanse leger.
Jorge Fernández Garcia, zoon van Herminio Fernández Flores en Otilia García Cartín, trad in 1944 toe tot het Amerikaanse leger en nam actief deel aan drie campagnes: die van Italië, de invasie van Normandië en de inname van Berlijn. Van deze laatste gebeurtenis, die een einde maakte aan het nazi-fascisme in Europa, heeft de familie Fernández een stuk van Hitler's bureau, als trofee bewaard.
José A. Zuñiga werd geboren in Escazú, zoon van Benjamin Zúñiga en Gregoria de Zúñiga nam deel aan de invasie van Normandië in het Amerikaanse leger.
Eerste sergeant Laurence A. Clunie, zoon van Bryan en Laurel Clunie, beiden uit Limón en gevestigd in Carthago, nam deel aan de invasie van Normandië.
Rafael Calderón Céspedes, zoon van Don Francisco Calderón en Josefa Céspedes en geboren in San José, werd naar Europa gestuurd om deel te nemen aan de invasie van Normandië in het Amerikaanse leger. Hij trok via Frankrijk, België en Luxemburg naar Duitsland. Gewond aan zijn been, werd hij overgeplaatst naar het “Quartermaster Corps” dat de overbrenging van munitie naar het front uitvoerde, tot aan het einde van de oorlog.
Luitenant Vernor Lynn Yglesias stond aan het hoofd van 37 binnenschepen bij de invasie in Normandië en kreeg verschillende onderscheidingen.
Eerste luitenant Jorge Lyon Chavarria, geboren in San José en zoon van een Engelse vader en Costa Ricaanse moeder was één van de eerste vrijwilligers uit Costa Rica. Hij werd toegewezen aan het "King's Royal Rifle Corps", Infanterie, 2de Bataljon van het Engelse leger. Hij was in Afrika en in Alamein liep hij verwondingen op aan het gezicht, terwijl hij het bevel voerde over een batterij antitankwagens. Hij nam ook deel aan de invasies van Italië en Normandië en vocht ook aan het Duitse front.
Gaston Arango Bolandi vloog op de dag van de invasie in Normandië. Hun doelen tijdens de oorlog waren Duitsland, bezet Frankrijk en België.
Zicht van Pointe du Hoc op Omaha Beach / Vista de Pointe du Hoc en Omaha Beach

Bij de geallieerde troepen die op D-day aan land gingen, waren er geen Belgen. De piloten van de Belgische Sectie bij de RAF (Royal Air Force) waren er wel bij. Zo vlogen de squadrons 349, 350 en 609 missies  ter ondersteuning van de invasietroepen. In de weken vooraf hadden ze trouwens ook al hun bijdrage geleverd en doelen in Noord-Frankrijk bestookt.
Eén Belgische piloot, François Venesoen, verloor in de vroege ochtend van 6 juni het leven toen hij tijdens een patrouillevlucht boven de ontschepingszone motorpech kreeg. Ondanks het tragische verlies van één van zijn beste piloten voerde het 350ste squadron die dag met succes 25 gevechtsopdrachten uit. 
François Venesoen © Shannon Blosser-Salisbury from the Pamela Webb Venesoen Collection 

Behalve de piloten van de ‘Belgische squadrons’ waren er de Belgen die op D-day in een Brits  squadron dienden, waaronder Charles Demoulin.
Ook de Belgische korvetten “Godetia” en “Buttercup” waren op 6 juni 1944 van de partij. Samen met andere korvetten en “destroyers” werden ze ingezet  voor de bescherming van de transportschepen en de slagschepen. De ”Buttercup” deed nog tot 1 augustus patrouilles op het Kanaal en voerde er bewakingsopdrachten uit in de zone voor het Franse Quistreham en werd op 14 juni zwaar op de proef gesteld door de Duitse “Luftwaffe”.
Luitenant-commandant Georges Timmermans kreeg het commando over het Britse 202de Flottielje en zijn vaartuigen, die zwaar onder vuur werden genomen, brachten het 48ste Regiment “Royal Marines” naar Juno Beach. Urenlang werd er heen en weer gependeld tussen de grote transportschepen en het strand, voor alle troepen aan land waren. Het eigen vaartuig van Timmermans (LCI 525) deed vijfmaal de heen en terug tocht. De dag na de landing ging Timmermans in Courseulles aan land en daarmee was hij wellicht de eerste Belg die bevrijd Frankrijk betrad.
Behalve Timmermans maakten nog enkele andere Belgen de invasie mee aan boord van een geallieerd schip.
Na D-day volgde de slag om Normandië, die werd uitgevochten tussen de landingen op 6 juni 1944 en de bevrijding van Parijs op 25 augustus. Op 10 juni kwam de Belgische piloot Robert Alexandre om het leven nadat zijn toestel om een onduidelijke reden vuur had gevat. En op 14 juni kwam een andere Belgische piloot (Henri Gonay) om het leven toen zijn vliegtuig werd neergehaald door luchtafweer.  In 80 dagen werden meer dan 100.000 mensen gedood, waarvan 20.000 burgers.
Robert Alexandre (André Bar Collection)
Henri Gonay (Courtesy Johny Recour)

Bronnen/Fuentes:
Homenaje a los combatientes costarricenses en la Segunda Guerra Mundial  
De Belgen in Engeland 40/45 : de Belgische strijdkrachten in Groot-Brittannië tijdens WOII, Frank Decat
DE ATLANTIKWALL,  Een korte inleiding, Mathieu de Meyer

Foto’s van de Costa Ricaanse soldaten komen uit/Fotos de los soldados costarricenses tomado del libro : Homenaje a los combatientes costarricenses en la Segunda Guerra Mundial.

No hay comentarios.:

Publicar un comentario