“Eviva
España”
Wereldwijd zijn er van de meer dan 400 verschillende versies van “Eviva España” tussen de 40 en 50 miljoen exemplaren verkocht. Nederlanders, Fransen, Spanjaarden … allemaal zegden ze dat het origineel van bij hen kwam. Er werd zelfs enige tijd beweerd dat het een bewerking was van een buitenlands nummer. Daarom bevestigen we het hier eens en voor altijd : “Eviva España” werd in 1971 gecomponeerd door de in Heppen (provincie Limburg) geboren muzikant Leo Caerts (1931-2025) en werd van tekst voorzien door de in Antwerpen geboren acteur en tekstschrijver Leo Rozenstraten (1935-2004). De originele tekst werd geschreven in de Vlaamse taal en het nummer werd voor het eerst opgenomen en gezongen door de in Borgerhout (provincie Antwerpen) geboren Samantha (1948-2023). Meer Vlaams/Belgisch kan dit lied dus niet zijn.
De “Eviva” uit de originele titel is geen Spaans
maar Latijn dat de componist had gehaald uit een tekst die hij op school had
geleerd over Paus Pius XII. “Leve de paus” werd al snel “Leve Spanje” want
Leo Caerts was een geweldige fan van dit zuiderse land waar hij menige vakantie
heeft doorgebracht. In die periode ging
de autostrade naar Spanje open en was dit land in opmars als vakantieland. Het
lied, op maat gemaakt voor Samantha (pseudoniem van Christiane Bervoets), en
met krachtige en indrukwekkende stem door haar gezongen, was meteen een succes. Het nummer, in een paso doble stijl, was een
ode aan vakantie en de zon, een idealisering van de Spaanse zomer.
Zangeres Samantha nam zelf actief deel aan het
promoten van het toerisme naar Spanje door in de vliegtuigen die naar daar
vlogen haar lied te vertolken. Maar alvorens te gaan optreden op verschillende
evenementen en televisieshows in Madrid en Barcelona diende er eerst een
Spaanstalige versie te komen. Daar
zorgde een zekere Manuel de Gómez voor, een emigrant die als portier werkte op
de Spaanse ambassade in België. In plaats van de tekst te vertalen, bewerkte
hij het lied tot een levendig eerbetoon aan de rijke geschiedenis, landschappen
en tradities van zijn land.
De tekst, die een gevoel van nationale trots en geluk opriep, had niets meer te maken met het origineel. Het enige wat beide teksten nog gemeen hadden, was nostalgie. Het origineel gaat in de eerste twee strofen over de Spaanse zon en in de derde strofe over de thuiskomst in de regen en de heimwee naar de voorbije vakantie. De patriottische vertaling kwam van iemand die zijn land miste.
Leo
Rozenstraten (foto : sitio web / website www.discogs.com)
Met zijn tekst, waarin Manuel de Goméz onder andere
verwees naar God en het stierenvechten, bereikte hij de zanger en acteur Manolo
Escobar (1931-2013), een folkloristische legende en publieksidool in Spanje, die
het lied populariseerde. Zijn album “Y Viva España” zou, met meer dan tien
miljoen exemplaren, één van de best verkochte in de muziekgeschiedenis van zijn
land worden. Sindsdien is het liedje een beetje de tweede nationale hymne van
Spanje geworden en wordt het door fans gezongen bij sportevenementen.
In 1974 maakte de legendarische Venezolaanse band
“Billo’s Caracas Boys” een eigen versie van het lied en zorgde ervoor dat het
ook in Centraal- en Zuid-Amerika populair werd.
Verscheidene jaren rond 15 augustus kwam deze band ook naar Costa Rica
afgezakt om met hun bolero’s, cumbia en typische Caribische merengues de
moeders aan het dansen te zetten.
“Costa Rica”
In 1970 (één jaar voor zijn wereldhit “Eviva España) toonde Leo Caerts al zijn liefde voor de zomer, de zon, het strand en al wat daar bij hoort in een andere compositie. Die liet hij horen aan de Belgische componist, muziekuitgever en producer Jean Kluger (1937) die een lied zocht voor de succesvolle zangeres Marva Mollet (1943) één van de vele artiesten waarvoor hij de productie verzorgde. De melodie ging daarna naar Nelly Byl (1919-2011) die er een titel en tekst voor bedacht.
Nelly
Byl & Marva (foto : sitio web / website https://vlaamsewonderjaren.be)
Waarom “Costa Rica” als titel werd gekozen, kon
niemand ons vertellen, noch componist Leo Caerts, noch zangeres Marva. De enige
die dit had kunnen weten, was de tekstschrijfster zelf, die jammer genoeg reeds
15 jaar geleden overleed. Dat de tekst
meer aan Spanje dan aan Costa Rica doet denken, is een belangrijke reden om aan
te nemen dat de auteur er nooit is geweest.
Iedereen die het lied beluisterd wordt er
onmiddellijk opgewekt en blij van. Het geeft de sfeer weer van hoe de Costa Ricanen
echt zijn : vrolijk, welgemoed en gelukkig. Het is ook een romantisch lied.
Iemand staat te wachten op haar balkon, met haar paspoort in haar bolero, de
ladder reeds klaar gezet, tot de prins op het witte paard haar komt ontvoeren
naar een tropisch land waar het de hele tijd zomer is. Costa Rica, een land waar je zorgen steeds
voor morgen zijn en de stapelgekke dromen voor vandaag.
Leo Caerts, ereburger van Madrid, eigenaar van een bekende muziekwinkel in Leuven, componist voor en/of producer van ontelbare artiesten, overleed in Zaventem op 11 oktober 2025 op 94-jarige leeftijd. Zijn muziek en voornamelijk “Eviva España” leeft voort in velen van ons. Bedankt voor deze belangrijke bijdrage aan de Vlaamse muziekcultuur.
Falleció el
compositor de "Y Viva España" y "Costa Rica"
"Y Viva
España"
A lo largo del mundo se han vendido entre 40 y 50 millones de ejemplares de las más de 400 versiones diferentes de Y Viva España. Holandeses, franceses, españoles… todos reclamaron la autoría de la obra. Incluso se llegó a decir que no era original, sino una adaptación de un tema extranjero. Para zanjar la cuestión de una vez por todas : Eviva España fue compuesta en 1971 por el músico Leo Caerts (1931-2025), natural de Heppen (Limburgo), y su letra corre a cargo del actor y compositor Leo Rozenstraten (1935-2004), oriundo de Amberes. El texto original, escrito en flamenco, fue grabado e interpretado por primera vez por Samantha (1948-2023), nacida en Borgerhout, Amberes. En definitiva, esta canción encarna por completo su espíritu flamenco y belga.
El
término "Eviva" del título original no es castellano, sino que
proviene del latín y Leo Caerts lo rescató de un pasaje que estudió en la
escuela acerca del papa Pío XII. Aquella aclamación a la figura pontificia
pronto mutó en "Viva España", reflejo del cariño que el compositor
sentia por ese país del sur, adonde solía
pasar largas temporadas de descanso. Justo entonces se inauguraba la nueva autopista que conectaba con España y el país vivía
su despegue como destino vacacional. Diseñada expresamente para Samantha
(seudónimo de Christiane Bervoets) y potenciada por su voz vigorosa y
cautivadora, la canción alcanzó un éxito arrollador desde sus primeros acordes.
La
pieza, con aire de pasodoble, celebraba el sol y las vacaciones, dibujando un verano
español soñado. Samantha la incluyó en sus vuelos para animar el turismo, y más
tarde la interpretó en actos y espacios televisivos de Madrid y Barcelona. Pero
antes de esas presentaciones fue necesario crear una versión en español: en
lugar de limitarse a traducirla, Manuel de Gómez - un emigrante que trabajaba de
portero en la embajada española en Bélgica – reescribió la letra,
convirtiéndola en un homenaje lleno de color a la historia, los paisajes y las
tradiciones de España.
La nueva versión, cargada de orgullo y alegria patriótica, no guardaba relación alguna con el original, más allá de un mismo aire nostálgico. Mientras las dos primeras estrofas de la composición inicial elogiaban el sol español, la tercera evocaba el regreso a casa bajo la lluvia y el anhelo de las vacaciones pasadas. Quien la adaptó, movido por la añoranza de su patria, incluyó referencias a Dios y a las corridas de toros en la letra de Manuel de Gómez, que llegó hasta Manolo Escobar (1931-2013). El famoso cantante y actor – convertido en leyenda del folclore español – la popularizó, y su album Y Viva España superó los diez millones de copias, colocándose entre los discos más vendidos en la historia de España. Desde entonces, el tema ha adquirido casi rango de segundo himno nacional y se entona con fervor en los eventos deportivos.
En 1974, la emblemática orquesta venezolana Billo's Caracas Boys grabó su propia versión del tema, afianzando su repercusión en Centro y Sudamérica. Durante varios años, en torno al 15 de agosto, también se trasladaba a Costa Rica para amenizar las celebraciones maternas con boleros, cumbias y merengues caribeños.
"Costa Rica"
En
1970, un año antes de que "Y Viva España" alcanzara fama mundial, Leo
Caerts ya reflejaba su afición por el verano, el sol y la playa en otra de sus composiciones.
Esa melodía fue remitida al músico y productor belga Jean Kluger (nacido en
1937), que la había solicitado para la exitosa cantante Marva Mollet (nacida en
1943), una de las numerosas artistas de su discográfica. Más tarde, entregó la
canción a la letrista Nelly Byl (1919-2011), quien le puso el título “Costa
Rica” y escribió su texto. Ni Caerts ni Marva llegaron a entender por qué se eligió
ese país como nombre: la única que podría haberlo explicado era Buyl, fallecida
hace quince años. Además, el hecho de que la letra evoque más escenas de España
que de Costa Rica refuerza la hipótesis de que la autora nunca estuvo allí.
Desde la primera nota, la canción contagia una alegría inmediata y refleja el carácter risueño y jovial de los costarricenses. Al mismo tiempo, tiene un aire romántico: una persona se asoma al balcón, con el pasaporte enroscado en el chal y la escalera ya colocada, aguardando la llegada de su Príncipe Azul para llevarla a un paraíso tropical donde siempre brilla el sol. Costa Rica, un país en el que las preocupaciones se dejan para mañana y los sueños más atrevidos se viven hoy.
Leo
Caerts, distinguido ciudadano de honor de Madrid y propietario de una prestigiosa
tienda de música en Lovaina, además de haber sido compositor y productor para
numerosos artistas, falleció en Zaventem el 11 de octubre de 2025 a los 94
años. Su legado musical perdura, sobre todo con el icónico "Y Viva
España", que sigue resonando en tantos de nosotros. Le agradecemos
profundamente su valiosa contribución a la cultura musical flamenca.
En el Reino Unido, la versión de la artista sueca Sylvia Vrethammar vendió un millón de copias en 1974 / In het Verenigd Koninkrijk verkocht de versie van de Zweedse artieste Sylvia Vrethammar in 1974 een miljoen exemplaren (foto : sitio web / website www.discogs.com)
A
Leo Caerts le gustó la versión más tranquila del director de orquesta alemán
James Last/ Leo Caerts hield van de rustigere versie van de Duitse orkestleider
James Last (foto : sitio web / website www.universal-music.de)
Bibliografische
bronnen / Referencias Bibliográficas :
Acuña, R. (9 de agosto de 2012). Regresa la Billo’s Caracas Boys. La Nación.
Baldwin, A. (26 de octubre de 2023). The
meaning behind the song “Y viva España” by Manolo Escobar. Old Time Music. https://oldtimemusic.com/the-meaning-behind-the-song-y-viva-espana-by-manolo-escobar
Borrás, M. (21 de febrero de 2020). Leo Caerts, el belga que compuso Y
viva España, cuenta los secretos de la canción que encumbró Manolo Escobar. El Mundo.
Demeyer, P. (9 oktober 2017).
Samantha is trots dat Spaanse nationalisten haar Eviva España zingen. Het Nieuwsblad.
López, A. (7 de noviembre de 2006). El
curioso origen no español de la canción ‘Y Viva España’. 20minutos. https://www.20minutos.es/cultura/blogs/yaestaellistoquetodolosabe/curioso-origen-no-espanol-cancion-viva-espana-5624833/
Schelstraete, I. (14 oktober 2025).
De Belg die Spanje de evergreen ‘Eviva España’ schonk. Gazet van Antwerpen.
Vanderstraeten, S. (14 oktober 2025).
Leo Caerts (94), de man achter wereldhit ‘Eviva España’, overleden. Het Laatste Nieuws.
Vets, T. (23 juli 2022). Zangeres
Samantha scoorde superhit, maar werd er financieel amper voor beloond: ”Er is
niks Vlaamser dan ‘Eviva España’“. Gazet
van Antwerpen.
