Bélgica y Costa Rica durante la Segunda Guerra Mundial 11 parte
Colaboración y persecución judía
En Costa Rica había un Partido Nacional Socialista, mejor conocido como el "Partido Nazi de Costa Rica". Fue fundado en 1932 por un grupo de simpatizantes del nacionalsocialismo alemán. El partido fue dirigido, entre otros, por Karl Bayer y tenía entre sus miembros ciudadanos prominentes, incluido el médico Werner Rotter, del Hospital San Juan de Dios y el presidente León Cortés Castro, quien era un simpatizante del fascismo europeo. Se dice que tenía un retrato de Hitler en su escritorio en la casa presidencial. En 1936 también recibió una carta del Führer con felicitaciones. Esta carta se guarda en los Archivos Nacionales.
Los simpatizantes nazis se reunieron en el "Club Alemán" ubicado en Guadalupe en lo que hoy se conoce como la Escuela Napoleón Quesada. El Club Alemán (presidido por Herbert Knohr) celebró los cumpleaños del Tercer Reich y el cumpleaños del Führer. El partido (con 66 miembros) nunca fue legalizado como partido político, pero estuvo muy bien organizado y generó propaganda nazi. Algunos mantuvieron comunicación con Berlín. También se creó una rama de la Juventud Hitleriana liderada por el director del Colegio Alemán Hannes Ihring.
Además de los factores económicos, había otras razones por las cuales el presidente León Cortés Castro era pro-alemán. En los años 1936-37, su hijo Otto tuvo la oportunidad de pasar un mes en Alemania. Desde allí envió una tarjeta postal a su patria diciendo cuán admirables eran Hitler y Alemania. También le impresionó haber estrechado la mano del Führer de quien dijó (¿riéndose?) no volvería a lavarse las manos.
En 1937, un dibujante fue encarcelado por una caricatura de Hitler, y la película clásica de Charlie Chaplin, "El gran dictador", no se dejó exhibir porque tenía material perjudicial de un país amigo. Con el sentimiento proalemán se desarrolló una campaña antisemita, apoyada por el presidente León Cortés Castro. Se tomaron medidas duras durante su mandato para mantener a los judíos y comunistas fuera del poder, y varios partidarios del fascismo costarricenses ocuparon altos cargos públicos. El ingeniero Max Effinger Graf fue nombrado asesor de inmigración que impidió que muchos judíos polacos de Alemania entraran a Costa Rica. Otros ciudadanos prominentes que hicieron declaraciones antisemitas abiertamente fueron el periodista Otilio Ulate (futuro presidente) que publicó informes antisemitas en su periódico "Diario de Costa Rica" y el educador Luis Dobles Segreda, quien identificó a los judíos como arquitectos y promotores del comunismo.
Bajo el gobierno del presidente Rafael Ángel Calderón Guardia, se estableció una comisión especial de investigación para verificar si los judíos de Polonia y de otros países habían ingresado al país legalmente o no. Luego de la investigación, la Comisión recomendó que la mayoría de las personas investigadas fueran deportadas después de la Segunda Guerra Mundial, pero el presidente Calderón desechó esta recomendación.
Mientras tanto en Bélgica, alrededor de 100,000 belgas o aproximadamente el 1.2% de la población total opta por la colaboración, esto significa trabajar con las fuerzas de ocupación. Los colaboradores fueron llamados popularmente los "negros". Hubo colaboración política: partidos políticos como Rex, DeVlag y la VNV (Asociación Nacional Flamenca) esperaban tomar el poder durante la ocupación. Hubo colaboración económica: personas que comenzaron a trabajar para los alemanes. Y hubo colaboración militar: la “Vlaamse Wacht” (Guardia Flamenca) y las “Gardes Wallonnes”, formaciones que se despliegan como tropas de guardia. Otros que colaboraron militarmente fueron los frentes orientales , quienes lucharon contra el comunismo en Rusia. Alrededor de 10,000 flamencos y 8,000 valones se mudaron al frente oriental.
A fines de 1940, más de 56,000 judíos vivían en Bélgica. Como en otros países ocupados, la persecución de los judíos pasó por varias etapas. En octubre de 1940, los judíos tuvieron que registrarse en un registro judío del municipio. Su exclusión económica comenzó en mayo de 1941. A finales de mayo de 1942, los judíos se vieron obligados a usar una estrella de David. En el verano del mismo año, tuvieron lugar cuatro grandes redadas: tres en Amberes y una en Bruselas. Las deportaciones a los campos de concentración comenzaron, sin embargo, unos 30,000 judíos escaparon de una muerte segura gracias a la resistencia. La principal ayuda fue esconderlos y proporcionarles un refugio seguro. Se les dió cupones de alimentos falsificados para que comieran, se les entregaron papeles falsos y también recibieron asistencia financiera. Gracias al apoyo activo del "NWK” (Trabajo nacional de bienestar infantil) dirigido por Yvonne Nèvejean, casi 3.000 niños judíos se escondieron en instituciones católicas o con familias anfitrionas que arriesgaron sus vidas.
El presidente León Cortés Castro en una pintura de Tomás Povedano/President León Cortés Castro op een schilderij van Tomás Povedano (foto:Costa Rica y sus presidentes, Publicaciones Los Olivos S.A. Unicom)
Una actividad en el Club Alemán/Een activiteit in de Club Alemán (foto:La Tribuna 30/11/1937)
België en Costa Rica tijdens Wereldoorlog 2 deel 11
Collaboratie en joden vervolging
In Costa Rica bestond er een Nationaal-Socialistische Partij, beter bekend onder de naam "Nazi-partij van Costa Rica". Ze werd in 1932 opgericht door een groep van sympathisanten van het Duitse nationaal socialisme. De partij werd geleid door onder andere Karl Bayer en had onder haar leden vooraanstaande burgers, waaronder de arts Werner Rotter, van het ziekenhuis San Juan de Dios en president León Cortés Castro die een voorstander was van het Europese fascisme. Naar verluidt zou op zijn bureau in het presidentiële huis een portret van Hitler gestaan hebben. In 1936 kreeg hij ook een brief van de Führer met felicitaties. Deze brief wordt bewaard in het Nationaal Archief.
De Nazi-sympathisanten ontmoetten mekaar in de “Club Aleman” die zich in Guadalupe bevond in wat tegenwoordig bekend staat als de Napoleón Quesada-school. De “Club Aleman” (voorgezeten door Herbert Knohr) vierde de verjaardagen van het Derde Rijk en de verjaardag van de Führer. De partij (met 66 leden) werd nooit als politieke partij gelegaliseerd maar was heel goed georganiseerd en zorgde voor Nazi propaganda. Sommigen onderhielden de communicatie met Berlijn. Er werd ook een tak van de Hitlerjugend opgericht, onder leiding van de directeur van het Duitse college Hannes Ihring.
Naast economische factoren waren er nog andere redenen waarom president León Cortés Castro pro-Duits was. Zijn zoon Otto kreeg in de jaren 1936-37 de gelegenheid om een maand in Duitsland door te brengen. Vanuit Duitsland stuurde hij een ansichtkaart naar zijn vaderland waarin stond hoe bewonderenswaardig Hitler en Duitsland waren. Hij zou ook zo onder de indruk geweest zijn de hand geschud te hebben van de Führer dat hij (al lachend ?) zou gezegd hebben zijn hand niet meer te willen wassen.
In 1937 werd een cartoonist opgesloten voor een karikatuur van Hitler en Charlie Chaplin's klassieke film "The Great Dictator" mocht niet worden vertoond omdat deze nadelig was voor een bevriend land. Met pro-Duits sentiment ontwikkelde zich een antisemitische campagne gesteund door president Leon Cortés Castro. Tijdens zijn regering werden harde maatregelen genomen om joden en communisten uit de macht te houden en verschillende Costa Ricaanse aanhangers van het fascisme bekleedden hoge openbare functies. Ingenieur Max Effinger Graf was aangesteld als immigratieadviseur die de toegang tot Costa Rica van veel Poolse joden uit Duitsland verhinderde. Andere prominente burgers die openlijk antisemitische verklaringen aflegden, waren de journalist Otilio Ulate (toekomstige president) die antisemitische berichten in zijn krant “Diario de Costa Rica” publiceerde en de opvoeder Luis Dobles Segreda, die de joden aanduidde als architecten en promotoren van het communisme.
Onder de regering van president Rafael Ángel Calderón Guardia werd een speciale onderzoekscommissie opgericht die moest nagaan of de joden uit Polen en andere landen al dan niet legaal in het land waren gekomen. Na het onderzoek kwam de Commissie met de aanbeveling het grootste deel van de onderzochten te deporteren na de Tweede Wereldoorlog maar president Calderón verwierp deze aanbeveling.
In België kiezen ongeveer 100.000 Belgen of zo’n 1,2 % van de totale bevolking voor de collaboratie, dit is het samenwerken met de bezetter. De collaborateurs werden in de volksmond de ‘zwarten’ genoemd. Er was politieke collaboratie : politieke partijen als Rex, DeVlag en het VNV (Vlaams Nationaal Verbond) hoopten tijdens de bezetting de macht te grijpen. Er was economische collaboratie : mensen die voor de Duitsers gingen werken. En er was militaire collaboratie : de “Vlaamse Wacht” en de “Gardes Wallonnes”, formaties die ingezet worden als bewakingstroepen. De Oostfronters, de strijd tegen het communisme in Rusland. Zo’n 10.000 Vlamingen en 8.000 Walen trokken naar het oostfront.
Eind 1940 leefden er meer dan 56.000 Joden in België. Net als in andere bezette landen verliep de Jodenvervolging in verschillende fasen. In oktober 1940 moesten Joden zich registreren in een Jodenregister van de gemeente. In mei 1941 begon hun economische uitsluiting. Eind mei 1942 waren Joden verplicht een Davidster te dragen. In de zomer van hetzelfde jaar vonden vier grote razzia’s plaats : drie in Antwerpen en één in Brussel. Deportaties naar de concentratiekampen volgden. Zo’n 30.000 Joden konden echter ontsnappen aan een gewisse dood dankzij het verzet. De hulp bestond er vooral in hen te verbergen en een veilig onderkomen te geven. Valse voedselbonnen werden gegeven zodat ze konden eten, valse papieren werden bezorgd en ze werden ook financieel geholpen. Dankzij de actieve steun van het “NWK “ (Nationaal Werk voor Kinderwelzijn) onder leiding van Yvonne Nèvejean werden bijna 3.000 Joodse kinderen verstopt in katholieke instellingen of bij onthaalgezinnen die er hun leven mee op het spel zetten.
Una fiesta de judíos polacos en Costa Rica/Een feest van Poolse Joden in Costa Rica (Foto:Museo Judío de Costa Rica)
Yvonne Nèvejean (foto:Fonds A.Geulen)
Bronnes/Fuentes/Sources:
Cuestionando la Historia – Revisionismo – Temas : Costa Rica en tiempos del Tercer Reich https://revisionismo1856.blogspot.com
Zo was onze oorlog, Pieter Serrien
De Tweede Wereldoorlog Bezet België, Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis
León Cortés y su tiempo, Theodore S. Ceedman
León Cortés, León con los pobres, Cortés con los ricos, Vladimir de la Cruz
La guerra de Figueres, Guillermo Villegas Hoffmeister
Sorry dat ik dit pas nu ontdek. AVANTI.
ResponderBorrar