domingo, 6 de diciembre de 2020

Frans Wuytack y su conexión con Costa Rica Parte 4 / Frans Wuytack en zijn link met Costa Rica Deel 4

 

Bélgica, un país no lejos de París

Debido a que la familia Wuytack no tenía residencia permanente en Costa Rica, se alojaban con una visa de turista válida por tres meses por el momento no podían pagar una visa permanente, entonces tomaban el autobús cada tres meses a Panamá o Nicaragua. A la familia Wuytack siempre le ha gustado vivir en Santo Domingo de Heredia. Allí se sentían como en casa y vivían como una verdadera familia tica entre la población local que describía a Bélgica como un país no lejos de París. No conocieron mucho de Costa Rica porque su situación económica no se los permitía.

Finalmente regresaron a Bélgica en 1986, donde la familia se fue a vivir a una pequeña casa de ladrillos en la calle llamado Oudeburgse Sluis en Wachtebeke (provincia de Flandes Oriental). En los años siguientes la familia creció,  con dos hijas: Maya y Francesca. Los cuatro niños han heredado la vena artística de sus padres, todos pueden esculpir y bailar. Su hijo Fabio es director y productor de documentales, su hija Serena es bailarina, coreógrafa y artista y Maya, poeta y teatral.



Siguiendo el ejemplo de Jade en Costa Rica, se fundó en Bélgica “Kunstkring Jade, amigos de Frans Wuytack”. Las actividades continuaron en el Castillo de Coloma en Sint-Pieters-Leeuw (provincia de Brabante Flamenco), pero hace unos años el grupo detuvo sus actividades. No se sabe si todavía existe el grupo Jade en Costa Rica.

En 1997 la familia Wuytack regresó a Costa Rica. Cuando llegaron al aeropuerto de San José por la noche, fueron recibidos por todo el barrio de Santa Rosa que había llegado en autobús. Agitaban pancartas de “bienvenido” e invitaban a la familia a quedarse con ellos. Pero como tenían seis personas se quedaron con su amigo Guillermo Benavides, cuyo padre también era escultor. Se quedaron en Costa Rica durante cuatro semanas y luego fueron a Guatemala también por cuatro semanas, donde ayudaron a los estudiantes a iniciar un proyecto sobre la cultura maya.

En Costa Rica, ninguna obra de arte de Frans está a la vista del público. Sin embargo, la Universidad de la Paz en San José había recibido una pequeña estatua con el nombre "El aporte de la mujer", pero después de consultas con la Universidad, la estatua parece no estar en el inventario de su colección y ni siquiera saben de su existencia. Así, las únicas obras de arte de Frans en Costa Rica se encuentran ubicadas con particulares y marchantes de arte que han comprado o recibido una obra de arte de él.


 La estatuilla “Espiral del deseo” en posesión privada en Costa Rica / Het beeldje “Spiraal van verlangen" in privé-bezit in Costa Rica (Foto:VV)

Frans vive actualmente con su familia en la calle llamada Axelsvaardeken en Wachtebeke (provincia de Flandes Oriental) donde se especializa en escultura. Su estudio está repleto de imágenes que cuentan su propia historia y simbolizan su lucha diaria y su amor por la vida. Las características de su trabajo son principalmente las manos humanas que simbolizan la libertad.




En el estudio de don Frans / In het atelier van Frans  

Desde hace 8 años, Leen y Frans viajan por unas semanas al año a su casa en Andalucía cerca de Almería (España) donde trabajan como voluntarios en la cárcel El Acebuche. Tras ser encarcelado siete veces en Venezuela y en la España de Franco, Frans sabe mejor que nadie lo que representa una vida tras las rejas. Allí también descubrió las manos que tanto le fascinan.

La historia de vida de Frans es tan extensa,  y tan llena de anécdotas y experiencias, que podríamos dedicarle muchas más páginas. Tampoco se ha dicho todo sobre la estancia de Frans y su familia en Costa Rica. ¿Quizás puedas leer sobre esto en futuras memorias o en un nuevo documental de su hijo Fabio?

En cualquier caso, estamos muy felices de haber conocido a este maravilloso hombre y a su adorable esposa. Don Frans simboliza la lucha por mejorar la suerte de los menos afortunados. Sabe poner en práctica la solidaridad. O como dice el propio Frans: "Juntos" es la electricidad que pone a la sociedad en movimiento. Solo podemos mostrar respeto por una persona como Frans.


Don Frans ha ganado muchos premios con sus esculturas. Pero para la organización sin fines de lucro Guatebelga, que está comprometida con la democracia y los derechos humanos en Guatemala, don Frans ahora ha creado una escultura para el Premio Quetzal bienal de esta organización / Frans heeft heel wat prijzen gewonnen met zijn beeldhouwwerken. Maar voor de VZW Guatebelga, die zich inzet voor democratie en mensenrechten in Guatemala, heeft Frans nu zelf een beeld gemaakt voor de tweejaarlijkse Quetzalprijs van deze organisatie 

België, een land ergens niet ver van Parijs

 

Omdat de familie Wuytack geen vaste verblijfplaats had in Costa Rica, daar verbleef met een toeristenvisum dat maar drie maanden geldig was en ze geen permanente visum konden krijgen noch betalen, trokken ze elke drie maanden met de bus naar Panama of Nicaragua. De familie Wuytack heeft altijd graag gewoond in Santo Domingo de Heredia. Ze voelden zich daar helemaal thuis en leefden er als een echte Tico-familie onder de plaatselijke bevolking die België omschreef als een land ergens niet ver van Parijs. Veel hebben ze niet rondgereisd in Costa Rica omdat ze doodgewoon geen geld hadden om te reizen.

Uiteindelijk keerden ze in 1986 terug naar België waar het gezin ging wonen in een klein bakstenen huisje op de Oudeburgse Sluis in Wachtebeke (provincie Oost-Vlaanderen). De komende jaren werd het gezin nog uitgebreid met twee dochters: Maya en Francesca. De vier kinderen hebben allemaal het artistieke van hun ouders geërfd, ze kunnen allemaal beeldhouwen en dansen. Zoon Fabio is een regisseur en producent van documentaires, dochter Serena is een danseres, choreografe en kunstenares en  Maya, dichteres en theatermaakster. 

In navolging van Jade in Costa Rica werd in België “Kunstkring Jade, vrienden van Frans Wuytack” opgericht. De activiteiten gingen steeds door in het kasteel Coloma te Sint-Pieters-Leeuw (provincie Vlaams Brabant) maar enkele jaren geleden is de kring gestopt met haar activiteiten. Het is niet geweten of de kunstkring Jade in Costa Rica nog bestaat.




In 1997 keerde de familie Wuytack terug naar Costa Rica. Toen ze ’s nachts op de luchthaven van San José toekwamen, werden ze verwelkomd door de hele buurt van Santa Rosa die er met de bus naartoe was gereden. Ze stonden met spandoeken “bienvenido” (welkom) te zwaaien en nodigden de familie uit om bij hen te komen logeren.  Maar omdat ze met zes waren logeerden ze bij hun vriend Guillermo Benavides, wiens vader ook een beeldhouwer was. Ze bleven vier weken in Costa Rica en gingen dan vier weken naar Guatemala  waar ze scholieren hielpen een project op te starten rond de Maya cultuur.

In Costa Rica zijn er in het openbaar geen kunstwerken van Frans terug te vinden. Nochtans had de Universiteit van de Vrede in San José een klein beeldje gekregen met de naam “El aporte de la mujer”   (de bijdrage van de vrouw) maar na navraag bij de Universiteit blijkt het beeldje niet op de inventaris van haar collectie te staan en is men van het bestaan ervan zelfs niet op de hoogte. De enigste kunstwerken van Frans in Costa Rica bevinden zich aldus bij privé personen en kunsthandelaars die een kunstwerk van hem gekocht of gekregen hebben.

Frans woont momenteel met zijn gezin in Axelsvaardeken in Wachtebeke (provincie Oost-Vlaanderen) waar hij zich toegelegd op het beeldhouwen. Zijn atelier is volgestouwd met beelden die elk een eigen verhaal vertellen en zijn dagelijkse strijd en liefde voor het leven symboliseren. Kenmerkend voor zijn werk zijn voornamelijk de mensenhanden die symbool staan voor de vrijheid.



In het atelier van Frans / En el estudio de don Frans

Reeds 8 jaar lang trekken Leen en Frans voor enkele weken per jaar naar hun huisje in Andaloesië tegen Almeria  (Spanje) waar ze als vrijwilligers werken in de gevangenis El Acebuche. Na zeven maal gevangenis in Venezuela en in Franco-Spanje weet Frans, meer dan wie ook, wat een leven achter tralies voorstelt.  Daar heeft hij ook de handen ontdekt die hem zo fascineren.


Een kunstwerk van Frans naast zijn atelier / Una obra de arte de don Frans junto a su estudio

Het levensverhaal van Frans is zo uitgebreid, zo vol van anekdotes en ervaringen,  dat we nog vele pagina’s aan hem zouden kunnen besteden. Ook over het verblijf van Frans en zijn gezin in Costa Rica is zeker nog niet alles gezegd. Dat valt misschien nog te lezen in toekomstige memoires of te zien in een nieuwe documentaire van zoon Fabio ?

We zijn in elk geval heel blij dat we deze fantastische man en zijn lieve vrouw hebben leren kennen. Frans staat symbool voor de strijd om het lot van de minstbedeelden te verbeteren. Hij weet hoe je solidariteit in de praktijk moet brengen. Of zoals Frans het zelf zegt :  “Samen” is de elektriciteit die de maatschappij in beweging brengt. Een mens als Frans moeten we op handen dragen.

Bronnen/Fuentes:

Persona non grata, Serena & Maya Wuytack

Frans Wuytack: elektriciteit, Martine Verbraeken, Mondiaal Nieuws 2000

Interview met/entrevista con Frans Wuytack en Leen Van Renterghem, 2020

Correspondentie met/correspondencia con Victor Valembois

http://solidairguate.be

http://www.guatebelga.be


No hay comentarios.:

Publicar un comentario