Bélgica y Costa Rica
durante la Segunda Guerra Mundial 15 parte
El día en que la democracia costarricense perdió el rumbo
El 7 de enero de 1941, Josephus Clays, padre de
doña Yvonne Clays, Primera Dama de Costa Rica, falleció en su casa en
Lamornièrestraat 77 en Amberes (Bélgica) a la edad de 74 años. Siempre tuvieron
una muy buena relación y debe haber sido muy difícil para doña Yvonne no poder
asistir al funeral. El señor Clays fue enterrado en el cementerio de
Schoonselhof el 10 de enero de 1941. Un tercio del legado fue dado a doña Yvonne.
Como era imposible ir a Bélgica, la familia Clays transfirió una pequeña parte
a doña Yvonne a través del mercado negro. Después de todo, Georges, el hijo de
su hermanastra Martha, estaba casado con la hermana de un gran corredor de
bolsa. Por lo tanto, algo de dinero podría transferirse a Nueva York.
El domingo 7 de diciembre de 1941, se leyó una
carta del cardenal Van Roey en todas las iglesias de Bélgica anunciando que el
11 de setiembre de 1941, el rey Leopoldo III estaba religiosamente casado con
Mary Lilian Baels. El mensaje llegó completamente inesperado para todos y el
matrimonio fue recibido con muchas críticas. Dado que la boda civil solo fue el
6 de diciembre de 1941, esto violaba la Ley belga que establece que una boda
civil siempre debe tener lugar antes de una boda en la iglesia. Cuando el
Príncipe Alejandro nació el 18 de julio de 1942, todos entendieron por qué este
matrimonio tuvo que ser anunciado.
El 1 de enero de 1942, se firmó en Washington
la Declaración de las Naciones Unidas para los Estados Unidos, el Reino Unido,
la Unión Soviética y China. Al día siguiente, las 4 firmas se complementaron
con las de 22 otros países que estaban en guerra con las potencias del Eje. Por Bélgica firmó el Embajador Extraordinario
y Plenipotenciario, Conde Robert van der Straten-Ponthoz y por Costa Rica el
Embajador Dr. don Luis Fernández Rodríguez;
con esta firma, los países se comprometieron a hacer todo lo posible
para ganar la guerra y reconocer la Carta del Atlántico. Esta declaración se
convirtió en la base de las Naciones Unidas formalizadas por 50 países el 26 de
junio de 1945.
(Foto:UN)
El 17 de mayo de 1942, la Primera Dama Yvonne
Clays partió hacia los Estados Unidos de América (en avión vía Miami a Nueva
York) para un procedimiento quirúrgico. Después de pasar un tiempo en Baltimore
bajo la supervisión de varios médicos, visitó a Eleanor Roosevelt en Nueva
York. Después de eso, fue recibida por las señoras del Secretario de Estado
Cordell Hull y la del subsecretario de Estado Sumner Welles. Además fue
invitada al Hotel Mayflower en Washington para una reunión de unos trescientos
diplomáticos. A principios de julio de 1942, doña Yvonne regresó a Costa Rica.
La esposa del cónsul panameño en Miami le ofrece a doña Yvonne Clays un ramo de rosas a su llegada a Miami - De vrouw van de Panamese consul in Miami biedt aan Yvonne Clays een boeket rozen aan bij haar aankomst in Miami - (foto:The Morning Herald, 23/05/1942) .
El 1 de febrero de 1943, el presidente Rafael
Calderón y doña Yvonne asistieron a la boda de Lilian (la hija de Anastasio
Somoza García, presidente de Nicaragua) con Guillermo Sevilla Sacasa. La
amistad entre Calderón y Somoza comenzó en 1937 cuando Calderón fue enviado a
Nicaragua como representante especial del entonces presidente Léon Cortés para servir
en una comisión que trataba de resolver la histórica disputa entre Nicaragua y
Honduras sobre el río Wanks.
Doña Lilian Somoza Debayle
(Foto:Alchetron CC Licensing)
Las primeras damas doña Salvadora Debayle y doña Yvonne Clays/De "First Ladies" Salvadora Debayle en Yvonne Clays (foto:Archivo Nacional de Costa Rica)
Rafael Muñoz Calderón, padre del presidente, falleció
el 15 de junio de 1943 a la edad de 73 años. Desde 1940 hasta su muerte fungió
como el Primer Designado a la Presidencia de la República, el mismo puesto que tuvo
su hijo en 1939 con Leon Cortés. La tarea de Rafael Muñoz Calderón fue asumida
por Teodoro Picado Michalski.
(Foto:RCM : Asamblea Legislativa -
www.asamblea.go.cr/ca)
El 13 de febrero de 1944, las elecciones
presidenciales tuvieron lugar en Costa Rica. Como aún no era posible volver a
postularse como presidente, Rafael Calderón brindó su total apoyo y cooperación
al candidato del partido republicano Teodoro Picado Michalski. Este partido
formó una coalición con el "Partido Vanguardia Popular" bajo el
nombre de "Bloque de la Victoria". Así fue como el Lic. Teodoro Picado Michalski ganó las
elecciones presidenciales con un 66% de los votos. Leon Cortés fue el perdedor
del día, pero principalmente se perdió la democracia. Este día de las
elecciones fue una de las más violentas en la historia del pais. Varias
personas fueron asesinadas por defender la democracia y la libertad del
sufragio. Uno de ellos fue Timoleón Morera Soto. Fue un día negro para la
democracia en Costa Rica.
Teodoro Picado Michalski
(Foto:Gomez-Miralles,copyright Fernan Soto Picado)
La administración de Calderón concluyó el 8 de
mayo de 1944, terminando además su matrimonio con doña Yvonne Clays Spoelders,
después de 17 años. El 13 de junio de 1944, se acordó la separación legal.
Debido a una situación complicada, el Dr. Calderón no permaneció en Costa Rica
y residió en los Estados Unidos y allí pretendía resolver la situación con doña
Yvonne pero el 31 de enero de 1947, el
matrimonio finalmente se disolvió.
België en Costa Rica tijdens Wereldoorlog 2 deel 15
Een zwarte dag voor
de democratie in Costa Rica.
Op 7 januari 1941 overleed in
zijn woning in de Lamornièrestraat 77 te Antwerpen (België) op 74 jarige
leeftijd Josephus Clays, vader van Yvonne Clays, First Lady van Costa Rica. Zij
hadden steeds een zeer goede relatie en het zal dus wel heel zwaar geweest zijn
voor Yvonne Clays niet aanwezig te kunnen zijn op de begrafenis. Vader Clays
werd begraven op de begraafplaats van het Schoonselhof op 10 januari 1941. Van
de nalatenschap ging een derde naar Yvonne Clays. Vermits het onmogelijk was om
naar België te gaan werd er een klein deel door de familie Clays overgeschreven
naar Yvonne Clays via de zwarte markt. Georges, de zoon van haar stiefzuster
Martha, was immers getrouwd met de zus van een grote wisselagent. Zodoende kon
wat geld overgeschreven worden naar New York.
Josephus Clays
(Foto:Victor Valembois)
Op zondag 7 december 1941 werd in
alle kerken van België een brief voorgelezen van Kardinaal Van Roey waarin werd
aangekondigd dat koning Leopold III op 11 september 1941 kerkelijk gehuwd
was met Mary Lilian Baels. Het bericht
kwam voor iedereen totaal onverwacht en
het huwelijk werd op heel wat kritiek onthaald. Vermits het burgerlijk huwelijk
pas op 6 december 1941 werd gesloten, was dit in strijd met de Belgische Wet
die stelt dat een burgerlijk huwelijks steeds voor een kerkelijk huwelijk dient
plaats te vinden. Toen prins Alexander op 18 juli 1942 werd geboren, begreep
iedereen waarom dit huwelijk aangekondigd moest worden.
(copyright photo DR)
Op 1 januari 1942 werd in
Washington de Verklaring van de Verenigde Naties ondertekend door de Verenigde
Staten, het Verenigd Koninkrijk, de Sovjet-Unie en China. De dag daarna werden
de 4 handtekeningen nog aangevuld met deze van 22 andere landen die met de
Asmogendheden in oorlog waren. Voor
België werd getekend door buitengewoon en gevolmachtigd ambassadeur, Graaf
Robert van der Straten-Ponthoz en voor Costa Rica door ambassadeur Dr. Don Luis
Fernández Rodriguez. Met deze
ondertekening verbonden de landen er zich toe om al het mogelijke te doen om de
oorlog te winnen en het Atlantisch Handvest te erkennen. Deze verklaring werd
de basis van de Verenigde Naties die werd geformaliseerd door 50 landen op 26
juni 1945.
Op 17 mei 1942 vertrok First Lady
Yvonne Clays naar de Verenigde Staten van Amerika (met het vliegtuig via Miami
naar New York) voor een chirurgische ingreep. Na wat tijd doorgebracht te
hebben in Baltimore, onder het toezicht van verscheidene dokters, bracht ze in
New York een bezoek aan Eleanor Roosevelt. Daarna werd ze nog ontvangen door de
vrouwen van de staatssecretaris Cordell Hull, onder staatssecretaris Sumner
Welles en was ze te gast in het Mayflower Hotel in Washington voor een bijeenkomst van een driehonderdtal
diplomaten. Begin juli 1942 keerde Yvonne Clays terug naar Costa Rica.
(Foto:Noticiario Universal)
Op 1 februari 1943 waren
president Rafael Calderón en Yvonne Clays aanwezig op het huwelijk van Lilian
(de dochter van Anastasio Somoza García, president van Nicaragua) met Guillermo
Sevilla Sacasa. De vriendschap tussen
Calderón en Somoza begon in 1937 toen Calderón naar Nicaragua werd gestuurd als
speciale vertegenwoordiger van toenmalig president Léon Cortés om te zetelen in
een commissie die het historische
geschil tussen Nicaragua en Honduras over de rivier Wanks probeerde op te
lossen.
Presidenten Calderón en Somoza en hun echtgenotes - Los presidentes Calderón y Somoza y sus esposas (foto:Archivo Nacional de Costa Rica)
Op 15 juni 1943 overleed op
73-jarige leeftijd, Rafael Muñoz Calderón, vader van de president. Van 1940 tot aan zijn dood was hij de eerste
aangewezen vertegenwoordiger van het presidentschap van de republiek, dezelfde
functie die zijn zoon in 1939 bij Leon Cortés had. De taak van Rafael Muñoz
Calderón werd overgenomen door Teodoro Picado Michalski.
Op 13 februari 1944 vonden de
presidentsverkiezingen plaats in Costa Rica. Vermits het toen nog niet mogelijk
was om zich als regerend president opnieuw kandidaat te stellen, gaf Rafael Calderón zijn volledige steun en
medewerking aan de kandidaat van de Republikeinse partij, Teodoro Picado
Michalski. Deze partij vormde een coalitie met de “Partido Vanguardia popular”
onder de naam “Bloque de la Victoria”. Zodoende won Teodoro Picado Michalski de
presidentsverkiezingen met 66 % van de stemmen. Leon Cortés was de verliezer
van de dag, maar voornamelijk de democratie. Deze verkiezingsdag was namelijk
één van de bloedigste ooit. Verscheidene mensen werden vermoord toen ze de
democratie en het stemrecht verdedigden.
Eén van hen was Timoleón Morera Soto. Het was een zwarte dag voor de
democratie in Costa Rica.
De regering Calderón liep op 8
mei 1944 ten einde en daarmee kwam ook een einde aan zijn huwelijk met Yvonne
Clays Spoelders, en dit na 17 jaar. Op 13 juni 1944 werd een scheiding van tafel en bed
overeengekomen. Door een gecompliceerde situatie wou Dr. Calderón niet in Costa
Rica blijven en vertrok hij naar de Verenigde Staten om zich daar te
vestigen. Hij wou kijken of de situatie
tussen hem en zijn vrouw nog kon worden opgelost. Op 31 januari 1947 werd het
huwelijk definitief ontbonden.
Bronnen/Fuentes/Sources:
België in de Tweede Wereldoorlog. Deel 2, Herwig Jacquemyns
60 jaar VN, 60 jaar ijveren voor de rechten van de mens, Paul
Morren
El otro Calderón Guardia, Guillermo Villegas Hoffmeister
La institucionalidad ajena:los años cuarenta y el fin de siglo, Manuel Antonio Solís Avendaño
My Day, Eleanor Roosevelt, The
Pittsburgh Press , 25/06/1942
Virginia A. Nelson, The Tennessean Nashville, 05/07/1942
Apple Blossom Queen of 1940 is a Bride, The Daily Mail,
02/02/1943
Léon Cortés
y su tiempo, Theodore S. Ceedman
Reforma Social
de 1940, Prof. Jorge Eduardo Rojas Arias
Costa Rica en België, 150 jaar, Costa Rica y Bélgica, 150 años, Victor Valembois
No hay comentarios.:
Publicar un comentario