Para Belgas y Ticos: Bélgica y Costa Rica durante la Segunda Guerra Mundial 4 parte / België en Costa Rica tijdens Wereldoorlog 2 deel 4

België en Costa Rica tijdens Wereldoorlog 2 deel 4

Operatie Dynamo en de eerste gesneuvelde Costa Ricaan

Omdat ongeveer 400.000 geallieerden volledig omsingeld waren door Duitse legers rond Duinkerken was er maar één uitweg meer. Een evacuatie naar het Engelse vasteland. Die ging vanaf 26 mei 1940 door onder de naam Operatie Dynamo. Alles wat kon drijven werd gemobiliseerd: oorlogsbodems, handelsschepen, zeilboten. Hoeveel boten precies hebben deelgenomen aan deze operatie is niet helemaal duidelijk onder meer doordat ook veel boten vrijwillig deelnamen en nooit officieel werden geregistreerd. Men schat dat het er ongeveer 900 moeten geweest zijn. Daaronder ook ongeveer 40 Nederlandse kustvaartuigen en 80 Belgische boten die samen ongeveer 45.000 mannen hebben kunnen redden. Niet alleen vanuit de haven van Duinkerken werd geëvacueerd. Eén derde vertrok ook van op de nabijgelegen stranden, zoals op dat van De Panne in België. Daar opereerden ook Lord Gort, bevelhebber van het BEF (British Expeditionary Force) en Bernard Montgomery, commandant van de 3^e Divisie, omdat ze daar een rechtstreekse aansluiting hadden op de onderzeese telefoonkabel. Op 4 juni vetrokken de laatste schepen uit Duinkerken. In totaal werden 338.226 militairen (waarvan 139.911 niet-Britten, inclusief enkele duizenden Belgen) naar Engeland vervoerd. Ongeveer 243 schepen en 106 vliegtuigen gingen verloren. Vrijwel de volledige uitrusting van het expeditieleger bleef achter in Frankrijk. Grote hoeveelheden van voertuigen, geweren, munitie, kanonnen, proviand, brandstof. Toch was de evacuatie een succes en werd door Winston Churchill het wonder van Duinkerken genoemd. Dat succes was te danken aan heel wat redenen :

- Het zeer slechte weer in de Kanaalzone tussen 26 mei en 4 juni vermoeilijkte de operaties van de “Luftwaffe”. Tevens kregen ze heel wat tegenstand van de “Royal Air Force”.

- 40.000 soldaten die Duinkerken niet op tijd hadden kunnen verlaten werden krijgsgevangene gemaakt. Het zijn juist deze soldaten die de Duitse opmars hebben vertraagd en zo hebben bijgedragen aan het succes van de operatie.

- De moedige Franse soldaten in het Fort des Dunes in de duinen van Lefferincoucke die de Duitse opmars konden vertragen.

- De door de geallieerden rond Duinkerken opgerichte “strongpoints”, een systeem van linies en verdedigingspunten. Troepen werden opgeofferd om andere te redden.

- Aan zee hielden de Belgen de Duitsers tegen door de bruggen over de Ijzer op te blazen, door de onderwaterzetting van het Ijzer bekken en tot de nacht van de capitulatie te blijven doorvechten.

- De Belgische kapitein Abel Devos die in het fort van Tancrémont-Pepinster nog een anderhalve dag verder vocht na de Belgische overgave en daarmee Duitse troepen weglokte van Duinkerken.

- En tenslotte de blunder van Adolf Hitler. Op 24 mei 1940 gaf hij een “Halt-Befehl” aan de Duitse tankdivisies die op het punt stonden om door te breken. Hitler dacht dat de Luftwaffe het wel alleen aankon en wou zijn “Panzer-Divisionen” sparen voor de verovering van Frankrijk. Het zou maar liefst 3 dagen duren vooraleer Hitler zich bedacht.

Het BEF (British Expeditionary Force) in de haven van Duinkerken/El BEF en el puerto de Dunkerque (Foto: Popperfoto/Getty Images

Wachten in de duinen van Duinkerken/Esperando en las dunas de Dunkerque (Foto:Topical Press Agency/Getty Images)

___________________________________________________________

Bruce Murray Quirós, de eerste gesneuvelde Costa Ricaan.

Zijn vader, Alexander Murray Anderson, was afkomstig van Portobello, Edinburgh, Schotland. Hij kwam naar Costa Rica als assistent van de dokter van Minor Cooper Keith, de zakenman die verantwoordelijk was voor de aanleg van de spoorweg van San José naar de Atlantische Oceaan en vice-president was van de “United Fruit Company”. Alexander was, onder andere, Engels vice- consul en zou tweemaal huwen. Uit zijn eerste huwelijk met Margaret Macnair Stuart kwam Alex junior voort, de latere oprichter van de Cachí Coffee Company. Uit zijn tweede huwelijk met de Costa Ricaanse Adriana Quirós Carranza in 1916 zijn 4 kinderen voortgekomen. Ze werden allemaal geboren in San José.

Douglas, de oudste, werd geboren in 1917 en was tijdens de Tweede Wereldoorlog in dienst bij de “Royal Air Force”. Hij was in Singapore en daarna bestond zijn taak er in om voorraden vanuit India naar China te brengen dat in oorlog was met Japan. Hij overleed in 1987.

De tweede was Bruce, geboren in 1919. Hij studeerde aan de fameuze “Cambridge University”. Toen de oorlog uitbrak in 1939 bevond hij zich in Hamburg, Duitsland. Kort daarna ging hij in dienst bij de “King’s Own Scottish Borderers”, een infanterieregiment van het Schotse leger, waar hij tweede luitenant was. Zijn eerste bataljon ontscheepte in Frankrijk in 1939 als onderdeel van de derde divisie van het BEF (British Expeditionary Force). Ze staken de Belgische grens over in mei 1940 maar waren, zoals alle geallieerde legers, niet opgewassen tegen de Duitse suprematie. Ze kregen dan ook het bevel om zich terug te trekken. Op hun terugweg naar de kust sneuvelde Bruce op 31 mei 1940 in één van de vele gevechten. Wat van het bataljon nog overschoot werd diezelfde nacht nog geëvacueerd vanuit Duinkerken. Bruce ligt begraven in het kerkhof van Bulskamp in West-Vlaanderen (België). Het bevat 30 graven van soldaten, waarvan 4 onbekend, die allemaal, zoals Bruce, sneuvelden tijdens de terugtocht naar Duinkerken.

Dan waren er ook nog twee zussen. Clemencia, geboren in 1921, overleed in 2005. De jongste, Graciela, werd geboren in 1922 en zou nu nog in leven zijn.

Bruce Murray Quirós Douglas Murray Quirós

(Foto's/Fotos : Homenaje a los combatientes costarricenses en la Segunda Guerra Mundial)

Bélgica y Costa Rica durante la Segunda Guerra Mundial 4 parte

Operación Dynamo y el primer costarricense perecido

Aproximadamente 400,000 aliados estaban completamente rodeados por ejércitos alemanes alrededor de Dunkerque, solo había una salida. Una evacuación hacia Inglaterra. La operación empezó el 26 de mayo de 1940 bajo el nombre de Operación Dynamo. Todo lo que podía flotar fue movilizado: buques de guerra, barcos comerciales y veleros. El número exacto de barcos que participaron en esta operación no está del todo claro, en parte porque muchos barcos también colaboraron voluntariamente y nunca se registraron de forma oficial. Se estima que debe haber sido alrededor de 900. Incluidos unos 40 buques costeros holandeses y 80 barcos belgas que juntos pudieron rescatar a unos 45,000 hombres. La evacuación no sólo se llevó a cabo desde el puerto de Dunkerque. Un tercio también salió de las playas cercanas, como la de De Panne en Bélgica. Lord Gort, comandante de la BEF (Fuerza Expedicionaria Británica) y Bernard Montgomery, comandante de la 3ra División, también operaron allí porque tenían una conexión directa al cable telefónico submarino. Los últimos barcos de Dunkerque partieron el 4 de junio. En total, 338,226 soldados (139,911 no británicos, incluidos varios miles de belgas) fueron transportados a Inglaterra. Se perdieron alrededor de 243 barcos y 106 aviones. Casi todo el equipo de la Fuerza Expedicionaria se quedó en Francia. Grandes cantidades de vehículos, armas, municiones, cañones, provisiones y combustible. Aún así, la evacuación fue un éxito y Winston Churchill lo llamó el Milagro de Dunkerque. Ese éxito se debió a muchas razones:

- El mal tiempo en la Zona del Canal entre el 26 de mayo y el 4 de junio dificultó las operaciones de la “Luftwaffe”. También recibieron mucha oposición de la "Royal Air Force".

- 40,000 soldados que no habían podido salir de Dunkerque a tiempo fueron hechos prisioneros de guerra. Son precisamente estos soldados los que han frenado el avance alemán y, por lo tanto, han contribuido al éxito de la operación.

- Los valientes soldados franceses en el Fort des Dunes en las dunas de Lefferincoucke que pudieron frenar el avance alemán.

- Los “strongpoints” (puntos fuertes) establecidos por los aliados en torno a Dunkerque, un sistema de líneas y defensas. Las tropas fueron sacrificadas para salvar a otros.

- En el mar, los belgas detuvieron a los alemanes volando los puentes sobre el Yser, inundando la cuenca del Yser y luchando hasta la noche de la capitulación.

- El capitán belga Abel Devos, que luchó en el fuerte de Tancrémont-Pepinster un día y medio después de la rendición belga y atrajo a las tropas alemanas de Dunkerque.

- Y finalmente el error de Adolf Hitler. El 24 de mayo de 1940, dio un "Halt-Befehl" (comando de parada) a las divisiones de tanques alemanas que estaban a punto de abrirse paso. Hitler pensó que la “Luftwaffe” podría manejarlo solo y quería salvar sus "Divisiones Panzer" para la conquista de Francia. Tomaría no menos de 3 días antes de que Hitler cambiara de opinión.

De Panne:Poseren tussen de wrakken/Posando entre los restos (Foto:Royal Albert Photos/https://westhoekverbeeldt.be)

De Panne:Intact luchtafweergeschut valt in Duitse handen/Cañones antiaéreos intactos caen en manos alemanas (Foto:https://westhoekverbeeldt.be)

___________________________________________________________

Bruce Murray Quirós, el primer costarricense perecido.

Su padre, Alexander Murray Anderson, era de Portobello, Edimburgo, Escocia. Llegó a Costa Rica como asistente del médico de Minor Cooper Keith, el empresario responsable de la construcción del ferrocarril desde San José hasta el Atlántico y vicepresidente de la United Fruit Company. Alexander era, entre otras cosas, vicecónsul inglés y era casado dos veces. Alex junior, el fundador posterior de Cachí Coffee Company, fue el producto de su primer matrimonio con Margaret Macnair Stuart. Su segundo matrimonio fue con la costarricense Adriana Quirós Carranza en 1916 y tuvieron 4 hijos. Todos nacieron en San José.

Douglas, el mayor, nació en 1917 y sirvió con la “Royal Air Force” (Real Fuerza Aérea) durante la Segunda Guerra Mundial. Estaba en Singapur. Su trabajo consistió en llevar provisiones de la India a China, en guerra con Japón. Falleció en 1987.

El segundo fue Bruce, nacido en 1919. Estudió en la famosa Universidad de Cambridge. Cuando estalló la guerra en 1939, estaba en Hamburgo, Alemania. Poco después, se unió a los “King’s Own Scottish Borderers”, un regimiento de infantería del ejército escocés, donde era el segundo teniente. Su primer batallón desembarcó en Francia en 1939 como parte de la tercera división de la BEF (Fuerza Expedicionaria Británica). Cruzaron la frontera belga en mayo de 1940 pero, como todos los ejércitos aliados, no eran rivales para la supremacía alemana. Por lo tanto, se les ordenó retirarse. En su camino de regreso a la costa, Bruce murió en una de las muchas batallas el 31 de mayo de 1940. Lo que quedaba del batallón fue evacuado de Dunkerque esa misma noche. Bruce está enterrado en el cementerio de Bulskamp en Flandes Occidental (Bélgica). Dicho cementerio tiene 30 tumbas de soldados, 4 de los cuales son desconocidos, quienes como Bruce perecieron en el viaje de regreso a Dunkerque.

Luego están sus dos hermanas. Clemencia, nacida en 1921, fallecida en 2005. Y la más joven, Graciela, nacida en 1922 y que dice sigue con vida.